Η φιλοσοφία μας
Η εμπλοκή μας με τη βιολογική πρακτική και ένα σχόλιο για την ενασχόληση των νεοελλήνων με τη βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία.
Η συνειδητοποίηση της αδιέξοδης πορείας της συμβατικής καλλιέργειας ήρθε σιγά-σιγά μέσα στο χρόνο και μέσω της εμπειρίας και της άμμεσης επαφής με τη γη. Για μας που μεγαλώσαμε στο χωριό ζώντας από κοντά τις υπάρχουσες καλλιεργητικές πρακτικές, ήταν πλέον φανερό ότι η υπερεκμετάλλευση αλλά και ο βιασμός της φυσιολογίας του εδάφους μέσω των λιπασμάτων της μονοκαλλιέργειας, αλλά και της χρήσης εντομοκτόνων-ζιζανιοκτόνων, είναι ο πιό σημαντικός παράγοντας υποβιβασμού της ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων, αλλά εν τέλει και της ίδιας της γονιμότητας του. Από χρόνο σε χρόνο βλέπαμε ότι το κορεσμένο σε λιπάσματα έδαφος ( τα ίδια λιπάσματα για πολλά χρόνια) έμοιαζε με ένα άρρωστο που ήθελε συνέχεια φάρμακα για να επιβιώνει. Παρόλο που με τις σύγχρονες μεθόδους καλλιέργειας η δουλειά του αγροκαλιεργητή γίνεται όλο και πιο εύκολη , τελικά και λόγω της συνεχούς συμπίεσης του κέρδους του, αυτός απαιτεί όλο και μεγαλύτερες αποδόσεις από το έδαφος χωρίς να λογαριάζει τις συνέπειες που έχει αυτό στην υγεία τη δική του, των παιδιών του, αλλά και των άλλων ανθρώπων. Οι αποδοσεις μειώνονται, τα χωράφια απαιτούν περισσότερα λιπάσματα, οι αγρότες βρίσκονται σε μια μόνιμη αναζήτηση της φοβερής ποικιλίας που θα ανεβάσει στο μέγιστο την απόδοση, οι έμποροι σπόρων και λιπασμάτων στο παραμύθι ότι αυτό το υβρίδιο και αυτό το λίπασμα θα εκτοξεύσουν την παραγωγή και όλα αυτά σε μια ανορθολογική απέλπιδα προσπάθεια να κρατήσουν ζωντανό ένα κλινικά νεκρό έδαφος. Δεν μιλάμε καν για τα ζιζανιοκτόνα που με μια μαγική και παράλληλα "φαουστική" επιλεκτική δυνατότητα σκοτώνουν οποιοδήποτε ζωντανό ζωικό & φυτικό οργανισμό αφήνοντας μια θάλασσα σιτηρών που μοιάζει με πράσινη έρημο καταστρέφοντας το περιβάλλον συμβίωσης των σιτηρών και κατ'επέκταση και άλλων ζωντανών οργανισμών,(εντόμων, σκουληκιών, μικρών ζωων κλπ). Ο σύγχρονος Έλληνας αγρότης εγκλωβισμένος σε εντελώς λανθασμένη φιλοσοφία και πρακτικές, δεν μπορεί να φανταστεί το μέγεθος της υποβάθμισης του περιβάλλοντος και της υπαίθρου, την μόλυνση των υπογείων υδάτων, την υποβάθμιση τελικά της ίδιας της ζωής του. Δεν είμαστε ρομαντικοί νοσταλγοί της άγριας κατάστασης ή της επιστροφής στη φύση, ή τον αγνό πρωτογονο άνθρωπο, είμαστε αγρότες που μέσω της ενασχόλησης μας με τη γή θέλουμε να βγάζουμε τα προς το ζην. Δεν θέλουμε και δεν μπορούμε να γίνουμε πλούσιοι. Όμως όντας η γεωργία η δουλειά μας είναι άμεσσα συνυφασμένη με τον οικονομικό παράγοντα, είναι αναγκαστικά και οικονομική δραστηριότητα. Θέλοντας και μή κάποια στιγμή τα προιόντα μας μπαίνουν στον κύκλο του εμπορεύματος, αυτού του αδυσώπητου ανταγωνιστικού στίβου στον οποίο όπως ξέρουμε προκειμένου να βγεί το μέγιστο κέρδος συμβαίνουν τα χειρότερα. Σιχαινόμαστε τη στιγμή που η παραγωγή μας γίνεται εμπόρευμα μπαίνοντας στην αγορά, μακάρι να είχαμε τη δυνατότητα οι καλλιέργειες μας να μέναν έξω απο τον κύκλο του χρήματος, τότε οι συμβιβασμοί μας θα ηταν μηδενικοί... Ετσι δυό παράγοντες, από τη μιά η ανησυχία μας για το που οδηγεί η χημική καλλιέργεια και τι ταίζουμε τον καταναλωτή, μαζί με την ευαισθησία για την οικολογική ανισσοροπία, και απο την άλλη μια ορθολογική αποτίμηση εισροών-εκροών, δεδομένης της συνεχώς αυξανόμενης τιμής λιπασμάτων, σπόρων, φυτοφαρμάκων και της αδιέξοδης πορείας της συμβατικής καλλιέργειας, μας έδειξαν ότι η βιολογική γεωργία είναι μονόδρομος. Η επιλογή μας ήταν συνειδητή έχοντας γνώση ότι σε πρώτη φάση ίσως ζημιωθούμε οικονομικά, αλλά πιστεύοντας ακράδαντα πως η υψηλή ποιότητα των προϊόντων μας, θα μας αποζημιώσει μελλοντικά και οικονομικά. Η βιολογική καλλιέργεια είναι μια προσπάθεια ξεπεράσματος της αλλοτριωμένης σχέσης που έχει ο αποξενωμένος πιά από τη γή του αγρότης, εξαιτίας της απόλυτα μηχανιστικής χρηστικής αντίληψης που έχει για τη γεωργία. Αρχίζουμε σιγά-σιγά να ακούμε το σφυγμό της γης, να δημιουργούμε μια οργανική σχέση μαζί της, βλέπονντας την να ζωντανεύει αφουγκραζόμενοι τις ανάγκες της. Η βιολογική καλλιέργεια, όπως και η οικολογική ευαισθησία, όπως και η αμφισβήτηση της εξουσίας που υπηρετεί το κέρδος είναι για μας στάση ζωής, τελικά είναι πολιτική στάση... Όμως στο χώρο των βιολογικών υπάρχουν δύο κατηγορίες ανθρώπων. Οι συνειδητοί βιοκαλλιεργητές-βιοκτηνοτρόφοι και οι καιροσκόποι. Και γιατί αναφερόμαστε σε καιροσκόπους; Γιατί και σ' αυτόν τον χώρο υπάρχουν οι επιδοτήσεις και σωστά υπάρχουν γιατί με το πέρασμα στη βιολογική πρακτική πέφτουν οι αποδόσεις και μειώνεται το εισόδημα. Έτσι η επιδότηση αντισταθμίζει εν μέρει την απώλεια εισοδήματος. Οι καιροσκόποι λοιπόν βλέποντας χρήμα χυμάνε και εδώ, και ως εδώ εντάξει, είναι δικαίωμα τους αρκεί να τηρούν τις ορθές πρακτικές της βιολογικής δραστηριότητας. Δεν είμαστε σίγουροι όμως κατά πόσο τις τηρούν... Θα μας πείτε δεν υπάρχουν οι πιστοποιητικοί μηχανισμοί που ελέγχουν τα πράγματα; Είμαστε πεισμένοι πως εάν θέλει ο αγρότης μπορεί να παραβεί τις βιολογικές πρακτικές με διαφόρους τρόπους λόγω της αδυναμίας των πιστοποιητικών μηχανισμών να τον ελέγξουν και της πλημμελούς λειτουργίας τους. Αυτή η καιροσκοπική ενασχόληση με τη βιολογική γεωργία φάνηκε μετά την καλιεργητική περίοδο 2010-2011, που ένας μεγάλος αριθμός βιοπαραγωγών αλλά και βιοκτηνοτρόφων είχαν κλείσει πενταετία, και αποχωρούσαν από τον βιολογικό τρόπο παραγωγής γιατί δεν είχαν ανοίξει από το κράτος νέα προγράμματα (συνήθως αυτά είναι πενταετούς διάρκειας), έτσι δεν υπήρχαν μετά την συγκεκριμένη καλλιεργητική περίοδο επιδοτήσεις πλέον γι'αυτούς ... Η αλήθεια όντως είναι ότι, οι συγκεκριμένες επιδοτήσεις είναι πολύ σημαντικό βοήθημα για τον βιοπαραγωγό/βιοκτηνοτρόφο, αλλά κατά την γνώμη μας, αυτός δεν θα έπρεπε να είναι και ο σημαντικότερος παράγοντας ώστε να αποφασίσει κάποιος να ασχοληθεί με την βιολογική γεωργία... Δυστυχώς (ή ευτυχώς τελικά ;;;) ο μέσος μικροκαλλιεργητής αυτό προσάπτει ως προβληματική: οι επιδοτήσεις αργούν πάρα πολύ, πρέπει να επενδύσει αρκετά χρήματα σε γεωπόνους μελετητές και πιστοποιητικό οργανισμό, και το χειρότερο: ( ή μήπως το καλύτερο ;;; ) : πρέπει να κρατήσει την σοδειά στην αποθήκη, να βρεί τρόπους ώστε να πουλήσει έξω από το κλασικό κύκλωμα εμπορίας που λυμαίνεται τον κόπο του μικροκαλλιεργητή πολλά-πολλά χρόνια τώρα, χρειάζεται τελικά να πιστεύει πραγματικά σε αυτό που κάνει και κυρίως να μην ακούει τις σειρήνες... ... αλλά πρέπει να'χει και αρκετά γερό στομάχι, καθώς καταλήγει να έχει πληρώσει όλα όσα απαιτούνται για την καλλιέργεια, ενοίκια, σπόροι, έξοδα καλλιέργειας και έπειτα συγκομιδής, πιθανά έξοδα μεταποίησης, και πρέπει να έχει επίσης την δύναμη και την υπομονή να πουλά μικροποσότητες (σε καλύτερη τιμή φυσικά), για αρκετούς μήνες μέχρι να καταφέρει να πουλήσει όλη την σοδειά του... Ανακεφαλαιώνοντας, ο παράγοντας συνείδηση είναι ο μόνος που μπορεί να διασφαλίσει την ποιότητα του προιόντος και όχι ο πιστοποιητικός μηχανισμός που εν είδει "νταβατζή" υποτίθεται ότι ελέγχει τη βιολογικότητα του τρόπου παραγωγής του προϊόντος επί χρήμασι βέβαια, που πληρώνει ο ίδιος ο αγρότης-πελάτης τους. Ο ίδιος παράγοντας είναι και αυτός που πρέπει να οδηγεί τον ίδιο τον καλλιεργητή/κτηνοτρόφο να ασχοληθεί "βιολογικά" με την γή αλλά και την διατροφή των ζώων που εκτρέφει, και όχι το μέγεθος της παραγωγής ή οι εκάστοτε επιδοτήσεις που μπορεί να έχει σαν εισροές. Στο πλαίσιο της αμφισβήτησης των υπαρχόντων μηχανισμών-μεσαζόντων, που καρπώνονται και ένα μέρος του κόπου του αγρότη αρχίζει να δημιουργείται μια παράλληλη δράση έξω απο το σύστημα αυτό, όπου παραγωγοί με άξονα την ηθική τους ακεραιότητα, και "στο λόγο της τιμής τους" , παράγουν και διαθέτουν σε παράλληλα ανταλλακτικά δίκτυα, έξω απο τα κυρίαρχα συμβατικά δίκτυα,τα προιόντα τους. Άμεση επαφή του Παραγωγού με τον τελικό καταναλωτή Πιστεύουμε ότι για την διατήρηση αλλά και την ανάπτυξη της βιολογικής Γεωργίας και κτηνο-πτηνοτροφίας στην χώρα μας, ίσως το πιό σημαντικό θέμα είναι η άμεση επαφή μεταξύ του παραγωγού και του τελικού καταναλωτή. Από τη μια θα δώσει την δυνατότητα στον καταναλωτή να ενημερωθεί για τις αρχές της βιολογικής γεωργίας-κτηνοτροφίας αλλά και την σημασία που έχει αυτή για την υγεία του, αλλά και παράλληλα θα του δώσει την δυνατότητα να προμηθευτεί τα αγροτικά προϊόντα σε χαμηλότερες τιμές, παρακάμπτοντας εμπόρους και μεσάζοντες. Από την άλλη θα δώσει την δυνατότητα στον ίδιο τον παραγωγό να απολαμβάνει ο ίδιος το κέρδος του μόχθου του αφού θα έχει παταχθεί η αισχροκέρδεια του ενδιάμεσου μεταπράτη-μεταποιητή-μεταπωλητή. Με λίγα λόγια άποψη μας είναι ότι μονόδρομος για την αγροτική μας παραγωγή είναι μικρές αυτοδιαχειριζόμενες αγροτικές μονάδες ή ομάδες παραγωγών, που ουσιαστικά θα έχουν ως μέλημα και προτεραιότητα μια κοινή προσπάθεια για παραγωγή βιολογικών προϊόντων υψηλής ποιότητας, αλλά ταυτόχρονα να έχουν καταφέρει να επεξεργάζονται - μεταποιούν - συσκευάζουν και προωθούν οι ίδιοι τα προϊόντα τους στον τελικό καταναλωτή. Σε αυτά τα χρόνια που διανύουμε, χρόνια έντονης οικονομικής κρίσης, έχει ανοίξει ένα ξέφωτο τόσο για τον καταναλωτή, αλλά ταυτόχρονα και μια πολλή μεγάλη ευκαιρία για τους παραγωγούς : Οι κινήσεις "Χωρίς Μεσάζοντες" που εξαπλώνονται συνεχώς προσφέροντας ταυτόχρονα και πολύ καλές τιμές στον Έλληνα καταναλωτή, αλλά ταυτόχρονα δίνουν την ευκαιρία στον ίδιο τον παραγωγό να αμοιφθεί ένα ποσοστό της υπεραξίας που έτσι κι αλλιώς αποκτούσε το προϊόν του στην διαδρομή από το χωράφι έως το ράφι... Βέβαια είναι πάρα πολύ σημαντικό να παραγκωνιστούν οι "πονηροί" και ευκαιριακοί που στο βωμό του μεγαλύτερου κέρδους "προσφέρουν" ποιότητα πολύ χαμηλότερη από αυτήν που ξέρει και προσδοκά ο καταναλωτής, κάνοντας πολύ μεγάλη ζημιά στο ίδιο το κίνημα. Επίσης ένα πολύ σημαντικό θέμα είναι η προβολή και προώθηση των προϊόντων των παραγωγών μέσα από την χρήση του ιντερνέτ, και γενικότερα μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, κίνηση που αποκτά όλο και μεγαλύτερη βαρύτητα αλλά και χρήση τόσο από τον Έλληνα καταναλωτή αλλά κατ'επέκταση και από τους ίδιους τους παραγωγούς... Βιολογική Καλλιέργεια Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια Η Βιολογική Καλλιέργεια είναι μια μέθοδος καλλιέργειας η οποία αποφεύγει πλήρως τη χρήση συνθετικών λιπασμάτων και ζιζανιοκτόνων, ρυθμιστών ανάπτυξης των φυτών, ορμονών καθώς και πρόσθετων ουσιών στις ζωοτροφές. Οι βιολογικοί καλλιεργητές βασίζονται σε αμειψισπορά (εναλλαγή φυτών για συγκομιδή), υπολείμματα συγκομιδών, αγρανάπαυση, ζωικά λιπάσματα (κοπριά) και μηχανική καλλιέργεια για τη διατήρηση της παραγωγικότητας του χώματος, τον εμπλουτισμό του με θρεπτικές ουσίες για τα φυτά καθώς και για τον έλεγχο των ζιζανίων, εντόμων και παράσιτων. Η Βιολογική Καλλιέργεια συχνά συνδέεται με την υποστήριξη αρχών πέρα από την καλλιέργεια, όπως το Δίκαιο Εμπόριο (Fair Trade) και τη διαχείριση του περιβάλλοντος. Η βιολογική καλλιέργεια απορρίπτει τους Γ.Τ.Ο. και στέκεται εχθρικά απέναντί τους καθώς και στις εταιρίες που τους κατασκευάζουν. Υποστηρίζει ότι το μεγαλύτερο μέρος της ανθρωπότητας δεν έχει ενημερωθεί για τους κινδύνους που κρύβουν η Γενετική Μηχανική και τα μεταλλαγμένα προϊόντα στην υγεία του ανθρώπου, των φυτών και των υπόλοιπων ζώων. Η παραγωγή και η κατανάλωση βιολογικών προϊόντων αυξάνει συνεχώς σε όλες τις χώρες του δυτικού κόσμου. Ειδικά στην Ευρώπη έχει παρατηρηθεί μια πολύ απότομη αύξηση στην κατανάλωση προϊόντων βιολογικής καλλιέργειας. Έχουν, επίσης, αναπτυχθεί κινήματα και σε «αναπτυσσόμενες» χώρες όπως η Ινδία. Στην Ελλάδα έχει καθιερωθεί σε μερικές πόλεις ο θεσμός της «λαϊκής αγοράς βιολογικών προϊόντων» παράλληλα με τις παραδοσιακές λαϊκές αγορές. Όμως πολλοί άνθρωποι αναγνωρίζουν ότι η βιολογική καλλιέργεια, έπειτα από 30 χρόνια ύπαρξης, βρίσκεται αυτό το καιρό σε ένα κρίσιμο κομβικό σημείο: Παρόλο την ανάπτυξη της αγοράς βιολογικών προϊόντων την τελευταία δεκαετία, το μέλλον των μικρών και αυτόνομων αγροτών (βιολογικών ή μη) βρίσκεται σε κίνδυνο. Οι δομές υποστήριξης των μικρών αγροτών έχουν αρχίσει να αποδυναμώνονται σχεδόν σε όλες τις ανεπτυγμένες χώρες. Αντίθετα υποστηρίζονται συστήματα παραγωγής μεγάλου αριθμού προϊόντων, μέσα από μεγάλες εκτάσεις ή/και εργοστασιακή γεωργική ή κτηνοτροφική παραγωγή. Αυτό που ξέρουμε σήμερα ως «βιολογική καλλιέργεια» μπορεί να αλλάξει δραματικά μέσα στα επόμενα χρόνια. Δείτε ένα πολύ ενδιαφέρον Video : "Εν αρχή ην ο Σπόρος"
Nτοκυμαντέρ του Christophe Guyon για τον κίνδυνο εξαφάνισης των παραδοσιακών σπόρων και τις δραματικές επιπτώσεις στην ανθρωπότητα από την παγκόσμια κυριαρχία των μεταλλαγμένων σπόρων που κατασκευάζουν οι πολυεθνικοί αγροβιομηχανικοί κολοσσοί.
|